Wersja testowa: środowisko beta.
Za oknem ciągle mamy pogodę niesprzyjającą spacerom czy aktywnościom zewnętrznym. Nasi seniorzy, nawet jeśli nie lubią spacerować – chętnie posiedzą na tarasie czy balkonie – jednak na to muszą jeszcze trochę poczekać. Zanim termometry wskoczą na wyższy poziom a promienie słoneczne mocniej przygrzeją, pozostają ciągle aktywności domowe. Co robić z seniorami w długie chłodne popołudnia?
Dzięki różnorodnym zabawom i grom starsze osoby mogą ćwiczyć swoją pamięć, koncentrację oraz zręczność.
Oczywiście nie każdy senior jest chętny na aktywności inne niż te, do których się przyzwyczaił. Niektórzy wręcz nie lubią i nie chcą gier i nie należy ich do tego przymuszać. Zawsze jednak warto mieć kilka pomysłów w zanadrzu – to ciekawa alternatywa dla telewizora lub tableta.
Mózg seniora
Mózg starzeje się razem z człowiekiem i jak ciało wymaga ciągłej aktywności, aby zachować sprawność. Trening mózgu, szczególnie w starszym wieku jest niemniej ważny co trening czy rehabilitacja ciała. Jak zmienia się mózg seniora i jakie gry pamięciowe warto wykonywać, aby zachować sprawność umysłu?
Pogarszanie stanu mózgu postępuje wraz z wiekiem. Pierwszą wskazówką, że ten proces się rozpoczął, może być utrata słuchu, szczególnie na wyższych częstotliwościach. Drugą – wolniejsze odruchy i gorsza pamięć. Na starość chodzimy i działamy wolniej, wolniej też mówimy, a nasza pamięć zaczyna zawodzić – zwłaszcza krótkotrwała – ta niezbędna do uczenia się nowych rzeczy. Gimnastyka umysłu jest bardzo ważna, ponieważ dla wielu seniorów emerytura to czas odpoczynku i spokoju, ale kiedy umysł odpoczywa za często ma to też swoje uboczne skutki – pojawiają się problemy z koncentracją a zdolność kojarzenia mocno zwalnia.
Mózg człowieka standardowo waży od 1,3 do 1,5 kg i składa się głównie z wody (ok. 1,5 litra), białka (130 gramów), tłuszczu (95 gramów) i soli mineralnych. To galaretowata masa produkująca prąd elektryczny do zasilania naszych zmysłów. Za ten prąd odpowiadają komórki nerwowe - neurony łączące się ze sobą za pomocą wypustek. Każda komórka nerwowa kontaktuje się z tysiącami innych, tworząc w ten sposób skomplikowaną sieć powiązań. Pomiędzy wypustkami powstaje synapsa – przestrzeń, w której wydzielana jest substancja pośrednicząca (neuroprzekaźnik), odpowiadająca za określoną funkcję w mózgu. Kiedy tego neuroprzekaźnika brakuje, mamy do czynienia z zaburzeniami konkretnej funkcji mózgu. Starzenie może powodować kurczenie się mózgu. Kiedy przewody nerwowe w mózgu kurczą się, powoduje to powiększenie ubytków płynu mózgowo-rdzeniowego, co skutkuje powszechnymi „lukami”. Szacuje się, że człowiek może stracić nawet 40 proc. lub więcej neuronów z powodu choroby Parkinsona. W przypadku choroby Alzheimera giną neurony odpowiadające za pamięć.
Gdzie ćwiczyć z seniorem
Możemy skorzystać z profesjonalnych treningów pamięci, które prowadzą na przykład kluby kulturalne przy miejskich ośrodkach kultury czy miejskie ośrodki pomocy społecznej. Grupowe zajęcia mają tę przewagę, że wpływają na socjalizację i poczucie przynależności społecznej, co jest niezbędne, aby zmniejszać poczucie wykluczenia seniora. Ponadto są doskonałą formą stymulacji fizycznej i motorycznej, ponieważ zajęcia uwzględniają również ćwiczenia ruchowe.
Ćwiczenia pamięci rekomendowane są zwłaszcza seniorom:
Nie każdy jednak ma zapewnione miejsce lub po prostu możliwość ćwiczenia profesjonalistami w ośrodku, dlatego możemy ćwiczyć z seniorem w domu.
Przykład ćwiczeń dla codziennej gimnastyki umysłu głównie skupiają się na ćwiczeniu pamięci krótkotrwałej. Jak to zrobić?
Przegląd popularnych „planszówek” dla Seniorów
Jedną z łatwiejszych gier planszowych dla seniorów, polegające na układaniu z elementów kolorowych mozaik. Wcielamy się w artystów, dekorujących budynki. To bardzo przyjemna forma rozrywki dla osób w każdym wieku.
Można je wydrukować z internetu lub kupić za grosze gotowe albumy- kolorowanki. To proste ćwiczenie nie tylko trenuje mózg, świetnie wycisza, trenuje zręczność i sprawność palców.
Stara jak świat gra polegająca na odkrywaniu i łączeniu w pary tych samych obrazków, leżących do góry dnem. Gra ćwicząca pamięć krótkotrwałą i umiejętność określania lokalizacji przedmiotów po krótkim „rzuceniu okiem”, gdzie się znajdują.
To świetna gra kościana dla dorosłych i dzieci. Można spokojnie potraktować ją jako grę dla starszych osób, ponieważ nie ma w niej skomplikowanych zasad. Są tutaj tylko kości ze specjalnymi obrazkami. Gracze rzucają kostkami i z obrazków (jest 9 różnych symboli), które wypadły, muszą ułożyć historyjkę. Nie musi to być skomplikowana. Może być prosta i zabawna historyjka, która powinna być logiczna i spójna.
Panszowa wersja popularnego teleturnieju, w którym liczyć się wiedza i szybkość. Można grać w to pojedynczo, w parze lub w zespołach. To doskonała gra dla starszych osób, ponieważ zasady są banalne, a dodatkowo ćwiczy pamięć i intelekt. Seniorzy mogą wykazać się wiedzą z różnych kategorii.
Podobna do Milionerów. To także gra umysłowa dla seniorów i całej rodziny. Chodzi w niej o to, by w ciągu pięciu sekund odpowiedzieć na pytanie z karty. Za każdą poprawną odpowiedź jest punkt. Czas odmierza mini klepsydra. Pytania mogą być różne, np. o daty, sławne osoby, rzeczy codziennego użytku. Możliwości jest wiele. Niektóre pytania są trudniejsze niż inne.
To tylko kilka przykładów. Na rynku znajdziemy mnóstwo tego typu gier i wariacji na ich temat. Duży wybór pozwoli na dobranie czegoś do gustu i upodobań naszych seniorów.
Oczywiście jeśli umysły naszych podopiecznych są jeszcze na tyle sprawne by przejść z nami partyjkę szachów czy postawić pasjansa – to także wskazany wysiłek umysłowy i sposób na gimnastykę szarych komórek, nie tylko podopiecznych?
