Opieka nad osobą starszą niesłyszącą

Pogarszający się słuch to naturalny etap starzenia się organizmu. Co jednak zrobić, kiedy podopieczny traci go częściowo lub całkowicie? Jak się z nim porozumieć, by móc bez utrudnień wypełniać swoje obowiązki? Mamy kilka wskazówek.

Niedosłuch i głuchota - jakie są przyczyny?

Problemy ze słuchem prędzej czy później dotykają każdego seniora. Znaczne pogorszenie w funkcjonowaniu tego zmysłu odnotowuje się jednak najczęściej już po 60. roku życia. Oznacza to, że z niedosłuchem albo głuchotą u podopiecznego ma do czynienia prawie każda opiekunka osoby starszej.

Przeczytaj również: Opieka nad niewidomym lub słabowidzącym seniorem

Proces pogarszania się słuchu trwa przez lata, a wielu seniorów ignoruje ten problem. Jest on związany z obciążeniami genetycznymi, ale także ze stylem życia. Ciągły stres lub duży hałas, na przykład, w miejscu pracy, gdzie podopieczny spędził długie lata, mogą znacząco przyczynić się do rozwoju wad ośrodka słuchu.

Dodatkowo do rozwoju zaburzeń słuchu mogą doprowadzić przebyte lub trwające choroby, a także przyjmowane leki.

Konsekwencje pogarszającego się słuchu

Jak widać, proces pogarszania się zmysłu słuchu jest skomplikowany i długotrwały. Jego konsekwencje są równie złożone i wieloaspektowe. Przede wszystkim gorszy słuch oznacza większe problemy z porozumiewaniem się z otoczeniem. Może on prowadzić do ograniczania życia towarzyskiego, a nawet do izolowania się. Konsekwencją może być również depresja.

Osoby z niedosłuchem przestają też słuchać radia lub oglądać telewizję, mogą wycofywać się także z innych czynności, które wymagają interakcji. Dla opiekunki oznacza to dużo większe wyzwanie w organizowaniu czasu wolnego dla seniora.

Przeczytaj również: Jak zorganizować seniorowi wolny czas w domu

Największą jednak trudnością w opiece nad osobą z zaburzeniami słuchu jest niewątpliwie komunikacja. Wynika ona nie tylko z faktu, że senior nie słyszy dobrze. Osoby niedosłyszące często mówią także znacznie ciszej, mamroczą, utrudniając opiekunce zrozumienie ich potrzeb. Jeśli dochodzi do tego jeszcze konieczność zrozumienia podopiecznego w obcym języku, ta komunikacja może okazać się wręcz niemożliwa.

Empatia i cierpliwość

Z tych powodów najważniejszym elementem opieki nad osobą niedosłyszącą jest empatia oraz cierpliwość. Opiekunka musi zrozumieć, że pogarszający się słuch jest dla seniora trudną i wstydliwą sytuacją. Powinna otoczyć go szczególną troską, ponieważ ta przypadłość utrudnia podopiecznemu poprawne funkcjonowanie w społeczeństwie. W tym właśnie opiekunka ma przede wszystkim pomagać.

Trzeba pamiętać, że oprócz wstydu, trudności w odbieraniu otoczenia mogą wywoływać również strach. Dlatego nie należy tego problemu bagatelizować - nawet, jeśli podopieczny sam wydaje się nie zwracać na niego uwagi.

Opieka nad osobą niedosłyszącą - najważniejsze zasady

Zaburzenia słuchu są skomplikowanym schorzeniem, które w znacznym stopniu rzutuje na codzienną pracę opiekunki oraz na życie seniora. Z pewnością radzenie sobie z komunikacją w tej sytuacji będzie trudne, ale warto pamiętać o tym, że istnieje kilka zasad, które pozwolą to zadanie ułatwić. Oto one:

• Staraj się nie podchodzić do seniora znienacka. Upewnij się, że jest on świadomy Twojej obecności, a przed dotknięciem podopiecznego, stać w zasięgu jego wzroku.
• Zawsze dbaj o kontakt wzrokowy, kiedy przekazujesz podopiecznemu informacje. Mów wolno, krótkimi zdaniami, dbaj o dykcję. Umożliwi to seniorowi czytanie z ust.
• Używaj gestów, mimiki i komunikacji niewerbalnej do porozumiewania się z seniorem. Możecie wypracować własne gesty, które ułatwią Wam komunikację w powtarzających się sytuacjach.
• Wyeliminuj wszelkie inne źródła dźwięku podczas rozmowy - radio grające w tle, hałasy z ulicy wpadające przez otwarte okno. Pozwoli to podopiecznemu skoncentrować się na Twoich komunikatach.
• Upewnij się, że podopieczny zrozumiał instrukcje. Nie obawiaj się powtarzania jednego zdania kilkakrotnie i staraj się nie okazywać zniecierpliwienia, ponieważ może to stresować seniora.
• Mów głośniej, ale staraj się unikać krzyku, szczególnie jeśli podopieczny nosi aparat słuchowy. Podniesiony głos może działać na niego drażniąco.

Przede wszystkim, bądź czujna. Jeżeli zauważysz pogorszenie się słuchu u podopiecznego, zasygnalizuj to jego bliskim. Aparat słuchowy lub jego dostosowanie do pogłębiającej się wady może skutecznie rozwiązać problem niedosłyszenia.

Pamiętaj, że wiele starszych osób broni się przed korzystaniem z aparatu słuchowego. Może być więc ciężko z nakłonieniem podopiecznego do wizyty u lekarza, a później do korzystania ze sprzętu. Dlatego bądź w kontakcie z rodziną seniora, ale też okazuj cierpliwość. Staraj się zrozumieć potrzeby i obawy podopiecznego. W atmosferze zrozumienia i serdeczności wprowadzenie niezbędnych zmian będzie o wiele łatwiejsze.