Wersja testowa: środowisko beta.
Lekcja Nr 5

Lekcja piąta. Was machen wir am Dienstag?

Codzienne czynności (Planowanie)

Was machen wir am Dienstag?

W lekcji piątej zajmiemy się określaniem bądź planowaniem czynności w czasie. Chodzi o czynności, które wypełniają życie Podopiecznego i Opiekunki na co dzień takie jak: wstawanie, kładzenie się spać, spacery, itd.  Umiejętność planowania czy określania porządku dnia przyda się zwłaszcza w pierwszych dniach pobytu na nowej szteli.

Czego nauczysz się z tej lekcji:

alt

nazw podstawowych czynności w opiece (wstawanie, kładzenie się, robienie przerwy, itd)

alt

planowania czynności w odniesieniu do konkretnych godzin

alt

planowania czynności w odniesieniu do konkretnych dni

alt

odmiany czasownika dla trzeciej osoby (on, ona)

Lekcja wideo
Przykładowe dialogi

Um wie viel Uhr stehst du auf?

O której godzinie wstajesz?

Ich stehe um sieben Uhr auf.

Wstaję o siódmej.

Was machen wir am Dienstag?

Co robimy we wtorek?

Am Dienstag kommt der Pflegedienst.

We wtorek przychodzi Pflegedniest.

Planowanie (godziny)
po niemiecku jak wymówić? po polsku
aufstehen ałfsztejen wstawać
schlafen gehen szlafen gejen iść spać
spazieren gehen szpaciren gejen iść na spacer
Ich stehe auf. iś szteje ałf Ja wstaję.
Ich gehe schlafen. iś geje szlafen Ja idę spać.
Ich gehe spazieren. iś geje szpaciren Ja idę na spacer.
Wann stehst du auf? wan sztejst du ałf? Kiedy wstajesz?
Wann gehst du schlafen? wan gejst du szlafen? Kiedy idziesz spać?
Wann gehen wir spazieren? wan gejen wija szpaciren? Kiedy idziemy na spacer?
Um wie viel Uhr? um wi fil uła? O której godzinie?
Um wie viel Uhr stehst du auf? um wi fil uła sztejst du ałf? O której godzinie wstajesz?
Um wie viel Uhr gehst du schlafen? um wi fil uła gejst du szlafen? O której godzinie idziesz spać?
Um wie viel Uhr gehen wir spazieren? um wi fil uła gejen wija szpaciren? O której godzinie idziemy na spacer?
- Ich stehe um sieben Uhr auf. iś szteje um ziben uła ałf Wstaję o godzinie siódmej.
- Ich gehe um zehn Uhr schlafen. iś geje um cejn uła szlafen Idę spać o godzinie dziesiątej.
- Wir gehen um halb drei spazieren. wija gejen um halb drai szpaciren Idziemy na spacer wpół do trzeciej.
Komentarz gramatyczny
Czasownik  aufstehen (wstawać) jest czasownikiem dwuczęściowym złożonym z  czasownika rdzennego stehen i przedrostka auf . I choć każdy Niemiec zrozumie nas, gdy powiemy np. <ich aufstehe>, to jeśli zależy nam na poprawności wypowiedzi, powinniśmy rozdzielić te dwie cześć w ten sposób, żeby przedrostek auf  znalazł się na końcu: ich stehe auf. Czasowniki schlafen gehen (isć spać) albo spazieren gehen  (iść na spacer) należą również do czasowników złożonych, z tym że składają się z dwóch oddzielonych już czasowników. W obu przypadkach czasownik gehen jest czasownikiem głównym i to on w zdaniu znajdzie się przed czasownikiem uzupełniającym: ich gehe schlafen; ich gehe spazieren. 
Planowanie (dzień, pory dnia)
po niemiecku jak wymówić? po polsku
machen machen robić
Was macht Herr Seibert? was macht her zaibert? Co robi Pan Seibert?
Was macht er? was macht er? Co on robi?
Was macht dein Vater? was macht dajn fata/fater? Co robi Twój ojciec?
Was macht Herr Seinert am Morgen/morgens? was macht her zaibert am morgen/morgens? Co robi Pan Seibert rano/każdego ranka?
Was macht Herr Seibert am Vormittag/vormittags? was macht her zaibert am formittag/formitags? Co robi Pan Seibert przed południem/przed południami?
Was macht Herr Seibert am Nachmittag/nachmittag ? was macht her zaibert am nachmittag/nachmitags? Co robi Pan Seibert po południu/po południami?
Was macht Herr Seibert am Abend/abends? was macht her zaibert am abend/abends? Co robi Pan Seibert wieczorem/wieczorami?
- Er macht Toilette. er macht toilete On robi toaletę.
- Er hat Mahlzeit. er hat malcajt On ma posiłek.
- Er geht spazieren. er gejt szpaciren On idzie na spacer.
- Er hat Gymnastik. er hat gimnastik On ma gimnastykę.
- Er geht schlafen. er gejt szlafen On idzie spać.
Komentarz gramatyczny
Kidy mówimy o kimś w trzeciej osobie (on, Pan Seibert, tata, itd) czasownik przyjmuje końcówkę - t, np. Er macht Toilette, Er geht spazieren, Er hat Mahlzeit.    
Plnaowanie (dni tygodnia)
po niemiecku jak wymówić? po polsku
Am Montag kommt der Pflegedienst. am montag gejt der pflegedinst W poniedziałek Pflegedienst.
Am Dienstag kommt die neue Betreuerin. am dinstag komt di noje betrojerin We wtorek przyjdzie nowa opiekunka.
Am Mittwoch kommt meine Tochter am mitwoch komt majne tochta W środę przyjdzie moja córka.
Am Donnerstag gehen wir zum Arzt. am donerstag gejen wija cum arct W czwartek idziemy do lekarza.
Am Freitag habe ich Pause. am frajtag habe iś pauze. W piątek mam przerwę.
Am Samstag haben Sie Bus nach Polen. am zamstag haben zi bus nach polen W sobotę ma Pani busa do Polski.
Am Sonntag gehen wir spazieren. am zontag gejen wia szpaciren W niedziele idziemy na spacer.
Wann kommt der Pflegedienst? wan komt der pflegedinst Kiedy przyjdzie Pflegedienst?
Wann kommt die neue Betreuerin? wan komt di noje betrojerin Kiedy przyjdzie nowa opiekunka?
Wann kommt deine Tochter? wan komt dajne tochta Kiedy przyjdzie Twoja córka?
Wann gehen wir zum Arzt? wan gejen wija cum arct Kiedy idziemy do lekarza?
Wann habe ich Pause? wan habe iś pauze Kiedy mam przerwę?
Wann haben Sie Bus nach Polen? wan haben zi bus nach polen Kiedy ma Pani busa do Polski?
Komentarz gramatyczny
W lekcji trzeciej naszego kursu dla Opiekunek wspominaliśmy o szyku przestawnym, który polega na tym, że czasownik znajduję się za osobą, a nie jak w standardowym zdaniu przed nią. Szyk przestawny występuje nie tylko w pytaniach i trybie rozkazującym, ale również w każdym zdaniu, które nie zaczyna się od osoby np. Der Pflegedniest kommt am Montag, ale: Am Montag kommt der Pflegedienst; Ich habe Pause am Freitag, ale: Am Freitag habe ich Pause.
Komentarz leksykalny
Planowanie długoterminowe np. na przestrzeni miesięcy zdarza się w pracy opiekuna dużo rzadziej i dotyczy głównie ustalenia rytmu zmian. Opiekunka z podstawowym niemieckim nie musi zatem znać na pamięć wszystkich niemieckich miesięcy. Tym niemniej zachęcamy do poszerzania swojego słownictwa również  o ten dział. Dla chętnych podajemy poniżej:
  • der Januar – styczeń
  • der Februar – luty.
  • der März (czytamy: merz)– marzec.
  • der April – kwiecień
  • der Mai – maj.
  • der Juni – czerwiec.
  • der Juli – lipiec.
  • der August – sierpień
  • der August – sierpień
  • der September – wrzesień
  • der Oktober – październik
  • der November – listopad
  • der Dezember – grudzień
Uwaga! Przyimkiem towarzyszącym miesiącom jest, inaczej niż w przypadku dni tygodnia, przyimek -in, np. Im Januar (w styczniu), Im Febrauar (w  lurtym), itd.
Autor
Bartosz Buczacki
Bartosz Buczacki

Niniejszy materiał jest własnością Active Care Sp z o.o., a jego zawartość jest chroniona prawem autorskim. Dopuszcza się darmowe udostępnianie tych materiałów drogą internetową innym użytkownikom poprzez linkowanie bądź użycie dostępnej na stronie funkcji udostępnij. Powielanie bądź wykorzystywanie tych materiałów w inny sposób, w szczególności bez podania źródła jest niedopuszczalne.

Skontaktuj się z nami
Oddział w Jeleniej Górze
ul. 1 maja 43 A/2
58-500 Jelenia Góra
 
mail: info@activecare24.pl
tel.: (75) 644–08–36